Bogowie Azteków

[Irbis]

Piedra del Sol, czyli Kamień Słońca, najdawniejsza wersja mitu o Słońcach. Wg obecnie przyjętej interpretacji kolejność epok świata na nim wyobrażona miałaby następujący układ:
Słońce Wiatru - Nahui Ehecatl
Słońce Ognia - Nahui Quiahuitl
Słońce Wody - Nahui Atl
Słońce Ziemi - Nahui Ocelotl
Słońce Ruchu - Nahui Ollin, ostatnia, obecna epoka
Bóg Tonacateuctli i jego żona, Tonacacihuatl spłodzili czterech synów. Ci czterej bogowie, zastanawiając się na wspólnej naradzie, co mają dalej czynić, powierzyli dwóm spośród nich, Quetzalcoatlowi i Huitzilopochtli,zadanie ustalenia, jeśli tak można określić, programu działania. Obaj bogowie uczynili natychmiast ogień, a następnie połowę słońca, które nie będąc pełne,nie świeciło wiele. Z czasem uczynili drugą połowę, by była oświetlona cała ziemia.

Tezcatlipoca uczynił się Słońcem, a wszyscy czterej stworzyli gigantów, którzy byli ludźmi wielkimi, i takiej siły, że wyrywali drzewa, iżywili się żołędziami dębów, żyli gdy trwało słońce, co równało się trzynaście razypo pięćdziesiąt dwa lata, czyli sześćset siedemdziesiąt sześć lat.. kiedy bógprzestał być Słońcem, zginęli. A koniec zrobiły z nimi tygrysy, które ichzjadły. Na następne 13 razy po 52 lata bogiem Słońce został Quetzalcoatl,a ludzie jedli nasiona z szyszek i nic więcej, a następnie bogiem został Tlatocatecutli- bóg piekła, który trwał 7 razy po 52 lata, w którym to czasie ludzie jedliocicintli, co jest ziarnem pszenicy rosnącym w wodzie. Kolejnym bogiem Słońcabyła Chalchiuhtlicue. Była ona Słońcem 6 razy po 52 lata, a żyjący w tymczasie ludzie jedli ziarna kukurydzy. W tym czasie padał tak wielki deszcz i wtakiej obfitości, że niebo spadło i zabrało wszystkich żyjących, a z nichpowstały wszystkie rodzaje ryb. Gdy bogowie zobaczyli upadek nieba, uczynili wśrodku ziemi cztery drogi, aby wejść nimi i podnieść niebo. Stworzyli równieżczterech ludzi by im pomogli. Imiona ich to: Cuatemoc, Itzcoatl, Itzmalii Tenexuchitl. Bogowie uczynili się drzewami i podniesiono niebo wraz zgwiazdami jak jest teraz. W ósmym roku po potopie bogowie stworzyli macehuales- żyjących ludzi jak było kiedyś.

CAMAXTLI (Kamasztli) - Bóg myślistwa, czczony przez mieszkańców Tlaxcali.
CENTZON HUITZNAHUA (Sentson Uiznua) - Czterystu z południa. Mityczni bracia Huitzilopochtli; wg ogólnie przyjętej interpretacji - gwiazdy południa.
CENTZON MIMIXCOA (Sentson Mimiszkoła) - Czterystu z północy, czterysta wężów chmur. Gwiazdy północy.
CHALCHIUHTLICUE (Czalcziutlikue) - Bogini wody. Ta w spódnicy z zielonego kamienia (ze szmaragdów lub jadeitu).
CIHUATETEO (Siuateteo) - Złośliwe demony, którymi stawały się kobiety zmarłe w połogu.
CIPACTLI (Sipaktli) - Mityczny potwór wodny, kajman. Wg mitu Quetzalcoatl i Huitzilopochtli stworzyli rybę, którą zowią Cipactli i z tej ryby uczynili ziemię.
COATLICUE (Koatlikue) - Ta w spódnicy wężów. Aztecka bogini Ziemii w jej dwóch aspektach - życia i śmierci. Ziemia jako dawczyni życia i Ziemia pożerająca istoty w niej pogrzebane. Inne postacie tego bóstwa - Cihuacoatl (Kobieta Wąż) i Tlazolteotl (Zjadająca grzechy). Wg mitologii azteckiej była matką boga Huitzilopochtli, Księżyca i Gwiazd.
COXOCOXTLI (Koszkosztli) - Władca Culhuacanu, zwany w niektórych źródłach Coxcox (Koszkosz).
EHECATL (Eekatl) - Bóg Wiatru. Jedna z emanacji boga Quetzalcoatla. Wyobrażany z maską ptaka na twarzy.
HUEHUETOTL (Ueueteotl) - Stary Bóg. Bóg ognia.
HUITZILOPOCHTLI (Uitsilopocztli) - w niektórych relacjach Vitzilopochtli lub Huitzipustli - Koliber lewej strony. Bóg wojny i słońce w zenicie, aztecki bóg narodowy, związany z południem. Wg pojęć Azteków ta część świata znajdowała się po lewej jego stronie, zgodnie z drogą słońca od wschodu do zachodu.
IPALNEMOHUANI (Ipalnemouani) - Ten, przez którego (dzięki któremu) żyjemy. Jeden z najczęściej spotykanych tytułów Boga Dwoistości - Ometeotla.
MACUILXÓCHITLI (Makuilszoczitl) - zwany także Xochipilli (Szoczipilli). Bóg miłości, śpiewu, muzyki tańca i młodej odradzającej się roślinności.
MAYAUEL (Majauel) - Bogini agawy i sporządzonego z soku agawy oszałamiającego napoju - pulque.
MICTECACIHUATL (Miktekasiuatl) - Pani podziemnego świata zmarłych.
MICTLAN (Miktlan) - wg wierzeń Azteków miejsce dokąd udawały się dusze ludzi zmarłych śmiercią naturalną.
MICTLANECUHTLI (Miktlantekutli) - Pan podziemnego świata zmarłych.
MIXCOHUATL, MIXOATL (Miszkouatl, Miszkoatl) - Chichimecki bóg wojny i myślistwa. Symbol Drogi Mlecznej.
NANAHUATZIN (Nanauatzin) - Wrzodowaty, pokryty wrzodami. Imię boga, który rzucił się do ognia i stał się Słońcem.
OMECIHUATL (Omesiuatl) - Pani Dwoistości. Bogini dwoista, zwana również Tonacaciuatl.
OMETEOTL, OMETECUHTLI (Ometeotl, Ometekutli) - Pani Dwoistości. Bóg dwoisty. Matka i ojciec bogów i ludzi. Dawca Życia, zwany również Tonacatecutli.
QUETZALCOATL (Ketsalkoatl) - wg niektórych relacji Quetzalcouhatl - wąż o piórach Quetzala (Quetzalli), Ketsal - (ptaka o pięknych piórach, używana jako ozdoba władców i wysokich dostojników). Wąż okryty piórami, także Bliźniak drogocenny: 1. Bóg, współtwórca świata, walczący z Tezcatlipocą; 2. Postać historyczna - władca i kapłan toltecki; 3. Tytuł dwóch najwyższych kapłanów azteckich.
QUINAMETZIN (Kinametsin) - Giganci. Mityczni mieszkańcy Meksyku, którzy zginęli wskutek potopu podczas Słońca i Wody.
TECUCIZTECATL, TECIZTECATL (Tekusistekatl, Tesistekatl) - ten z ziemi muszli. Bóg który rzucił się do ognia i przemienił w Księżyc.
TENOCHTITLAN (Tenocztitlan) - Stolica państwa Azteków. Na jej gruzach wzniesione zostało dzisiejsze miasto Meksyk.
TEOMAMA(S) - Kapłani, przewodnicy Azteków w ich wędrówce z Aztlan. Zwani są jako Nosiciele boga, Niewolnicy boga, Ci którzy strzegą boga.
TEPEYOLLOTL (Tepejolotl) - Serce Góry. Bóg aztecki wyobrażany w postaci jaguara, mieszkający w jaskini, we wnętrzu ziemi.
TEZCATLIPOCA (Teskatlipoka) - Zwierciadło dymiące. W niektórych relacjach - Tezcatlipuca, Tezcatlepoca. Jeden z najważniejszych bogów azteckiego panteonu, występujący w różnych formach i pod różnymi nazwami. Podobnie jak Quetzalcoatl, z którym toczył zaciekłą walkę, był współtwórcą i niszczycielem kolejno stwarzanych światów. Inne jego nazwy: Moyocoyatzin - Pan, władca samowładny. Ten który się stworzył sam; Yaotzin - Wróg; Necoc Yaotl - Wróg Obu Stron; Nezahualpilli - Książę Poszczący; Titlacahuacan lub Titlacauan - Ten którego niewolnikami jesteśmy.
TLAHUIZCALPANTECUTLI (Tlauiskalpantekutli) - Jedna z emanacji Quetzalcoatla jako Gwiazdy Porannej (Wenus).
TLALOC (Tlalok) - Ten, który powoduje wzrastanie. Bóg deszczu i pioruna. Jedno z najważniejszych i najdawniejszych bóstw Meksyku.
TLALTECUTLI (Tlaltekutli) - Bóstwo Ziemi.
TLAZOLTEOTL - Pożeraczka nieczystości. Bogini Matka, jako bogini miłości, "zjadająca" grzechy ludzi.
TLOQUE NAHUAQUE (Tloke Nauake) - Pan bliskości i zespolenia. Wg Clawijro - "Ten, który ma wszystko w sobie" - jeden z tytułów Boga Dwoistości.
TONACACIAUATL (Tonakasiuatl) - Pani naszego ciała albo naszego utrzymania. Zwana również Omecihuatl.
TONACATECUTLI - Pan naszego ciała albo naszego utrzymania. Zwany również Ometecuhtli.
TONACATEPEC (Tonakatepek) - Góra Pożywienia. Góra, w której wnętrzu znajdowały się ziarna kukurydzy odkryte przez Quetzalcoatla dzięki pomocy czarnej mrówki.
TONAN, TONANTZIN - Nasza Matka. Tytuł bogini Matki.
TONATIUH (Tonatiu) - Ten, który czyni dzień. Bóg Słońca.
XILONEN (Szilonen) - Bogini młodej kukurydzy.
XIPE TÓTEC (Szipe Totek) - Nasz Pan obdarty ze skóry. Bóg odnawiającej się roślinności i płodności. Ludzi składanych mu w ofierze obdzierano ze skóry, którą następnie wkładał na siebie celebrujący kapłan.
XIUHCOATL (Sziukoatl) - Wąż z turkusów. Insygnium Huitzilopochtli. Symbol ognia ziemskiego i niebiańskiego, czyli promieni słonecznych.
XOCHIPILLI (Szoczipilli) - Książę kwiatów.
XÓLOTL (Szolotl) - Jedna z emanacji boga Quetzalcoatla. Uważany za boga Bliźniaków, także planety Wenus, będącej równocześnie Gwiazdą poranną i Gwiazdą wieczorną. Wyobrażany z głową psa. Towarzyszył Quetzalcoatlowi w wyprawie do podziemnej krainy zmarłych. Wg innej wersji został sam wysłany do Mictlanu.

źródło:http://swiatbogow.republika.pl/teksty.html