Teoria systemów wartości

[tupajda]

Autor: Andrzej Prószyński

"Nie wiem, kto jest autorem teorii systemów wartości. Nauczyłem się jej od Martyna Carruthersa, który wykłada Hunę, ale też na przykład programowanie neurolingwistyczne (NLP). Jest to jedna z tych teorii, które tłumaczą wiele zjawisk przy pomocy bardzo skromnych założeń, a więc dla pewnej grupy ludzi (do której się zaliczam) jest bardzo komfortująca intelektualnie. Swoją drogą jest ciekawe, czy wspomnianą grupę można także wyodrębnić przy pomocy poniższej teorii - mam dość mocne podejrzenie, że tak.
Teoria zakłada, że istnieje osiem poziomów systemów wartości, które człowiek przyjmuje kolejno za własne w trakcie osobistego rozwoju. Nie możemy pominąć żadnego etapu, jednakże z reguły zatrzymujemy się na określonym poziomie, nie rozwijając się dalej. Podobnie dzieje się nie tylko z ludźmi, lecz także z grupami ludzkimi, takimi jak wszelkiego rodzaju organizacje bądź państwa, te jednak rozwijają się wolniej niż ich członkowie. Własną przynależność do określonego poziomu możemy bardzo łatwo rozpoznać po swego rodzaju wewnętrznym rezonansie, jaki powoduje jego opis. Dodatkową informację stanowi dla nas to, że poziomy niższe od własnego postrzegamy jako niebezpieczne, a wyższe jako szalone. Zapraszam więc do testowania poziomów systemów wartości - oto ich nazwy i opisy.

1. SURVIVAL: Najważniejsze jest przetrwanie do jutra, zdobycie jedzenia, schronienia na dzisiaj.
Przykłady: małe dziecko, nieliczne nieprzystosowane osoby (np. bezdomni z własnego wyboru).

2. FAMILY: Rodzina jest ważniejsza ode mnie. To ona powinna przetrwać do jutra.
Przykłady: siedmioletnie dziecko, członkowie niektórych plemion, włoska mafia.

3. RAMBO: Najważniejsza jest moc, respekt. To, czego pragnę, chcę otrzymać natychmiast.
Przykłady: nastolatek, Hell's Angels, Stalin, Saddam Hussein, mafia rosyjska.
Przywódca: ten, który jest najsilniejszy.

4. ESTABLISHMENT: Najważniejsze jest długoterminowe poczucie bezpieczeństwa, stabilność.
Przykłady: duża część Polaków, związki zawodowe, rządy totalitarne i państwo amerykańskie lat 30-tych. Poza tym: wojsko, policja, sądownictwo, służby bezpieczeństwa, itp.
Przywódca: ten, który jest najdłużej w organizacji.

5. SUCCESS: Najważniejsze jest osiągnięcie sukcesu.
Przykłady: duża część Polaków, biznesmeni, część polityków i naukowców, powojenna Ameryka.
Przywódca: najbardziej dynamiczny, inteligentny.

DO TEGO MIEJSCA WALCZY SIĘ Z NIŻSZYMI POZIOMAMI
(np. społeczeństwo poziomu 4 zamyka w więzieniach ludzi poziomu 3)

6. RELATIONSHIP: Najważniejsze są związki międzyludzkie, możność pomocy innym, równość.
Przykłady: państwa skandynawskie, organizacje charytatywne.
Przywódca: brak naturalnego typu przywódcy. Wszyscy są równi, nie ma więc powodu, żeby jeden człowiek rządził innymi.
OD TEGO MIEJSCA MOŻNA BEZPIECZNIE PRZEBYWAĆ NA NIŻSZYCH POZIOMACH
(bez obawy "ześlizgnięcia się")

7. NETWORKER: Najważniejsze jest uczyć się być, wymieniać doświadczenia i umiejętności. Największym nietaktem jest powiedzieć: Wiem coś, co cię interesuje, lecz zachowam to dla siebie.
Przykłady: osoby dążące do wewnętrznego rozwoju, zespoły interdyscyplinarne.
Przywódca: ten, kto w danym momencie jest najbardziej kompetentny; zmiany następują w sposób naturalny i akceptowany przez wszystkich.

8. GLOBAL CITIZEN: Najważniejsze jest dobro całej planety, nawet za cenę życia.
Przykłady: nieliczne jednostki działające na rzecz ochrony środowiska czy tworzące ponadnarodowe organizacje typu ONZ.
Moją własną obserwacją jest to, że (1) powyższe poziomy są na przemian typu Yang i Yin oraz (2) poziom 8 przypomina poziom 1 poddany "globalizacji" - mamy więc być może do czynienia z oktawą. Daje to interesującą możność spekulowania na temat ewentualnych jeszcze wyższych poziomów systemów wartości, ale może na tym poprzestańmy.

Obecnie na świecie (w tym np. w Polsce) mamy do czynienia z procesem przejścia z poziomu 4 na poziom 5, choć również następują "ześlizgi" w stronę poziomu 3 (była Jugosławia, Rosja). Możemy też zaobserwować, jak pewne osoby poziomu 3 wykorzystują osoby poziomu 2 jako wykonawców swoich zamierzeń (np. w charakterze zamachowców-samobójców czy szeregowych członków mafii).

Popatrzmy teraz na obecną sytuację w Polsce z powyższej perspektywy. Jak łatwo zgadnąć, PiS jest partią poziomu czwartego, gdyż nawet w nazwie operuje pojęciami tego systemu wartości (określenie czwarta RP wygląda więc na nie zamierzony żart, tłumaczący jednakże jej dziwne podobieństwo do PRL-u). PO natomiast jest partią poziomu piątego (o czym świadczą hasła Będziemy dumni z Polski oraz Polska zasługuje na sukces). Obecne przepychanki są więc charakterystyczne dla mozolnego wspinania się Polski z poziomu 4 na 5, co jest, górnolotnie mówiąc, naszym przeznaczeniem. Charakterystyczne jest to, że w swoim czasie PiS wolał raczej zawiązać sojusz z "niebezpieczną" Samoobroną (poziom 3) niż z "szaloną" Platformą (poziom 5) - wszystko zgodnie z teorią systemów wartości. Natomiast lewica, mimo usilnych starań, ciągle nie jest w stanie wykroczyć poza poziom czwarty i stworzyć partię piątego poziomu, mimo że jej obecni liderzy ten poziom reprezentują.

Spójrzmy teraz na wybory prezydenckie z 2005 roku, które poza walką poziomów 4 i 5 miały jeszcze jeden ciekawy aspekt. Otóż przez jakiś czas kandydatem na prezydenta był Włodzimierz Cimoszewicz, teoretycznie przedstawiciel lewicy, lecz de facto outsider. Na samym początku zapowiedział on swoje wycofanie się z polityki, lecz otrzymał tak dużo mocnych sygnałów, iż wielu Polaków widziałoby go chętnie jako swojego prezydenta, że zgodził się wziąć udział w wyborach. Wybuchła wtedy całkowicie wyssana z palca afera, która miała wyeliminować jego kandydaturę i Cimoszewicz bardzo prędko dał za wygraną, choć moim zdaniem wcale nie musiał. Odebrałem to następująco: Skoro nie chcecie, żebym wami rządził, to rządźcie się sami. Czy nie jest to zachowanie charakterystyczne dla człowieka poziomu szóstego? Osobiście uważam, że tak."

Źródło: http://matematyka.ukw.net.pl/ap/wartosci.html

[varaha]

Witam,
nie znałem wcześniej tak pociesznego przedstawienia zjawiska opisywanego przez wszystkie nauki socjotechniczne, które znane jest powszechnie jako Piramida Potrzeb Maslowa... Ale faktycznie łatwiej na pierwszy rzut oka tak to pokazać... A propos mediów i różnych afer...naprawdę dla osoby, która choć w niewielkim stopniu zapoznała się z narzędziami socjotechniki i wywierania wpływu oczywistym jest jak często w massmediach się je wykorzystuje... Jak ktoś bardziej zainteresowany to podrzucę w wolnym czasie parę materiałów... Ale na początek polecam poczytać troszkę o NLP i zapraszam do przeczytania książki pt.: Antony Jay, Machiavelli i zarządzanie. Autorytet i władza w przedsiębiorstwie ...A oto parę z niej cytatów..:
(cytat, str. 5) A niechaj nie będzie poczytane mi za zarozumiałość, że człowiek niskiego i podłego stanu ośmiela się omawiać i regulować postępowanie książąt, albowiem ci, którzy rysują kraje, umieszczają się nisko na równinie, gdy chcą przypatrzyć się naturze miejsc niskich, podobnie trzeba być księciem, by dobrze poznać naturę ludów, a trzeba należeć do ludu, by dobrze poznać naturę książąt
Słowa kluczowe: zarządzanie
Komentarze i źródła pierwotne: Niccolo Machiavelli, Wybór pism: Książę, przekład Czesława Nankego, PIW, Warszawa 1972


(cytat, str. 14) Pojawienie się zarządu jako istotnej, odrębnej i przywódczej instytucji jest punktem zwrotnym w historii społecznej. Rzadko się zdarza, by jakaś nowa grupa przywódcza powstawała tak szybko, jak to się stało z zarządem od przełomu XIX i XX w. Rzadko też w historii ludzkości jakaś nowa instytucja tak szybko okazała się niezbędna; i rzadko nowa instytucja pojawiała się na scenie spotykając się z tak niewielką opozycją, tak niewielkimi zaburzeniami, i tak niewielkimi sporami na swój temat.
Słowa kluczowe: zarząd
Komentarze i źródła pierwotne: Peter Drucker, Polityka zarządzania, przekład Tomasza Basiuka, Zygmunta Broniarka, Janusza Gołębiewskiego, Czytelnik, Nowoczesność, Akademia Ekonomiczna w Krakowie 1994, rozdz. 1


(cytat, str. 15) Nowa sztuka zarządzania jest bowiem w istocie jedynie kontynuacją starej sztuki rządzenia, a gdy się bada teorię zarządzania równolegle do politologii, opisy sytuacyjne zarządzania zaś równolegle do historii polityki dostrzega się, że są to dwie bardzo zbliżone gałęzie tej samej dziedziny. Każda z nich ułatwia wyjaśnienie drugiej. Ponieważ jednak historię badano aż do przesady, zarządzania zaś niemal wcale, nic dziwnego, że częściej można dzięki temu wyjaśnić sytuacje występujące w zarządzaniu.
Słowa kluczowe: zarządanie


(cytat, str. 18) Podstawowa zasada polega na tym, że w przejętych firmach ludzi na wyższych stanowiskach trzeba albo ciepło powitać i zachęcać, albo zwolnić z pracy; gdyż jeśli się ich zwolni, będą bezsilni, a jeśli się ich zdegraduje, pozostaną zjednoczeni, żądni zemsty i powrotu na poprzednie stanowiska.
Słowa kluczowe: kierownictwo


(cytat, str. 21) Istota rzeczy polega na tym, że wielkie współczesne korporacje są tak podobne do niezależnych czy na wpół niezależnych państw z przeszłości, iż można je w pełni zrozumieć jedynie w kategoriach historii politycznej i konstytucyjnej. Zarządzanie zaś można zasadnie badać jako rodzaj rządów.
Słowa kluczowe: zarządzanie, korporacje


(cytat, str. 22) Pod wszystkimi istotnymi względami państwo i korporacja sa takie same - w szczególności zaś pod względem tworzonych przez nie ram wzajemnego oddziaływania warunków ekonomicznych i politycznych oraz umysłów i woli ludzi. Państwa i korporacje można zdefiniować niemal dokładnie w taki sam sposób: są to instytucje służące skutecznemu wykorzystanie zasobów i sił przez rząd (zarząd), by utrzymać lub zwiększyć bogactwo właścicieli ziemskich (akcjonariuszy) oraz zapewnić bezpieczeństwo i zamożność obywateli (pracowników).
Słowa kluczowe: korporacja


(cytat, str. 23) Korporacje współzawodniczą równie ostro jak państwa pod wpływem dokładnie takich samych ludzkich emocji chciwości, lęku i dumy, czy też egoizmu, oportunizmu i pragnienia bezpieczeństwa (...). Konflikty między korporacjami, zwłaszcza w miarę tego jak powiększają swoje rozmiary, w znacznej części przyjmują postać starć granicznych albo wojny podjazdowej, podczas gdy każda ze stron godzi się na swój udział w rynku (granice terytorialne) i bardziej troszczy się o zachowanie tego, co ma, niż o duże zdobycze.
Słowa kluczowe: konflikt, korporacje

(cytat, str. 23) Dyrektor sprzedaży, planujący atak na rynek rywala, powinien mieć dokładnie takie same cechy jak generał planujący inwazję: nie tylko odwagę i opanowanie, lecz także znajomość silnych i słabych stron przeciwnika.
Słowa kluczowe: przywództwo


(cytat, str. 37) Machiavelli nadał swojej książce tytuł "Książę", nie zaś "Sztuka rządzenia, gdyż uważał, że powodzenie lub niepowodzenie państwa bezpośrednio wynika z cech przywódcy. Powodzenie lub niepowodzenie korporacji również bezpośrednio wynika z cech ich przywódców; technika zarządzania oczywiście ma zasadnicze znaczenie, ale liczy się przywództwo.
Słowa kluczowe: przywództwo


(cytat, str. 45) W państwach i w korporacjach koniec jest taki sam: władza w państwie przechodzi z rąk dynastii do w ręce zawodowców: polityków i urzędników wysokich szczebli; w przemyśle przechodzi z rąk rodziny w ręce zawodowych menedżerów. W polityce nazywa się to "stuleciem zwykłego człowieka", w przemyśle - "rewolucją menedżerów".
Słowa kluczowe: rewolucja menedżerów


(cytat, str. 47 - 48) W każdej organizacji stale występuje niebezpieczeństwo wybuchu wojny miedzy baronami; jest ona pierwszym i najpewniejszym objawem słabości na górze. Zgodnie z poglądami teoretyków państwa i prawa, pierwszym obowiązkiem rządu jest zapewnienie porządku w państwie; pierwszym obowiązkiem zarządu jest zapobieganie wojnom między baronami. W polityce nauczyliśmy się w jaki sposób opanować bunty i niepokoje społeczne; w zarządzaniu jeszcze tego nie potrafimy.
Słowa kluczowe: zarządzanie, zarząd


(cytat, str. 49) Rzeczywista satysfakcja płynąca z posiadania władzy to przyjemność dysponowania wolnością, a to wywodzi się z jednej z najwcześniejszych potrzeb człowieka, a mianowicie potrzeby sprawowania kontroli nad środowiskiem.
Słowa kluczowe: władza


(cytat, str. 52) Jeżeli naczelny dyrektor przejmie bezpośredni nadzór nad produkcją, uporządkuje ją i zapewni jej sprawny przebieg, to wszyscy pozostali baronowie w korporacji przestraszą się , że mógłby to samo zrobić z ich pionami. Ich najsilniejsza broń - groźba złożenia rezygnacji - nagle rozsypuje się w rękach.
Słowa kluczowe: przywództwo


(cytat, str. 66 - 67) We wszystkich korporacjach trafiają się entuzjaści; co więcej, są one od nich uzależnione. Od sprawujących władzę zależy, czy będą się starali zmusić ich do milczenia, przekształcając ich w Lutrów, którzy staną na czele wrogów, czy też zachęcą ich do pozostania w roli Loyolów; czy dzięki dyplomacji, odwadze i wyobraźni obarczą ich zadaniem, obowiązkiem lub misją, stawiającymi wyzwanie dla ich intelektualnych uzdolnień i zaspokajającymi w pełni ich potrzeby emocjonalne, co ich utrzyma we własnym gronie. Loyoli powierzono stworzenie i prowadzenie nowego zakonu jezuitów. Korporacyjny Loyola może znaleźć zadowolenie w zbudowaniu wydziału produkcji nowego wyrobu, filii albo zespołu badawczo-rozwojowego i pokierowaniu nim. Jeśli nawet nie osiągnie takiego powodzenia, jakiego się spodziewał, to i tak może być lepiej dla korporacji, gdy utrzyma u siebie Loyolę, któremu się nie powiodło, aby się uchronić przed opozycją skutecznego Lutra.
Słowa kluczowe: korporacje, kierowanie ludźmi


(cytat, str. 69) Nieszczęście polega na tym, że często spór o centralizację czy decentralizację jest sporem o dwie błędne metody zarządzania - pierwsza niemal doprowadziła do upadku Forda, druga zaś niemal do upadku General Motors. Obie są złe, ale wzajemnie się wykluczają; nie mogą współistnieć w jednej firmie. Nie oznacza to jednak, że nie mogą ze sobą współistnieć właściwa centralizacja i właściwa decentralizacja albo że w jednej korporacji nie może występować jedno i drugie.
Słowa kluczowe: decentralizacja, centralizacja


(cytat, str. 70) Kolonizacją jest, kiedy korporacja powierza małej grupie produkcyjnej lub marketingowej prace nad zupełnie nowym wyrobem, albo też wysyła mały zespół marketingowy do regionu lub kraju, w którym dotychczas nie próbowano sprzedaży - czyli każda nowa sytuacja, w której perspektywy awansu są nieograniczone i zależą jedynie od powodzenia zespołu podejmującego takie przedsięwzięcie. Jest to coś zupełnie innego niż kierowanie wydziałem w obrębie przedsiębiorstwa, a różnica polega na stopniu swobody.
Słowa kluczowe: kolonizacja


(cytat, str. 71) Korporacji opłaca się, z kilku powodów, powierzenie menedżerom grup kolonialnych. Jeśli człowiek wie, że jego pensja, powodzenie, szacunek dla samego siebie i pozycja w korporacji zależą jedynie od poziomu, na jaki potrafi wznieść swoją kolonię, to zapewne włoży w nią więcej serca niż wtedy, gdy będzie ograniczany przez swojego szefa, przez system awansowania w korporacji czy przez siatkę płac. Ponadto tego rodzaju samodzielność wyzwala uśpione czy przytłumione cechy twórcze i przywódcze.
Słowa kluczowe: menedżer, korporacja


(cytat, str. 77) Wielu administratorów i menedżerów może jej nie wykreślać na papierze ani nawet o niej nie mówić, ale w myśli ma schemat "idealnej" organizacji. Schemat ten to klasyczna hierarchia, drzewo genealogiczne; jeden człowiek znajduje się na szczycie, podlegają mu trzy osoby, każdej z nich podlegają dalsze trzy i tak dalej z przeraźliwą symetrią aż do siódmego pokolenia, w którym jest 729 kierowników niskiego szczebla i potrzeba bardzo dużego arkuszu papieru.
Słowa kluczowe: organizacja


(cytat, str. 79) System hierarchiczny wynosi na ołtarze i uświęca cechy, które przyniosły sukces w przeszłości. Wciąż zatem poszukuje i awansuje ludzi charakteryzujących się takimi cechami, chociażby warunki uległy zmianie i obecnie potrzebne są zupełnie inne. Hierarchiczna korporacja, która osiągnęła powodzenie i rozrosła się do wielkich rozmiarów w czasach, kiedy kluczem do wszystkich rynków była sprawna produkcja po niskim koszcie, zapewne na najwyższe stanowiska będzie powoływać ludzi z produkcji.
Słowa kluczowe: system hierarchiczny


(cytat, str. 79) System hierarchiczny wynosi na ołtarze i uświęca cechy, które przyniosły sukces w przeszłości.
Słowa kluczowe: organizacja, struktura, sukces, hierarchia
(cytat, str. 83) Zamiast założenia, że w korporacji jest tylko jeden człowiek, który potrafi przejąć pełną i nie podlegającą nadzorowi odpowiedzialność za daną organizację, przyjmuje się, że jest ich kilku. Zamiast mnożenia stanowisk tak, aby każdy menedżer miał przełożonego, prze którym odpowiada za wszystko, co robi, tworzy się stanowiska w taki sposób, aby możliwie wielu menedżerów miało pełną swobodę w kierowaniu swoimi komórkami według własnego uznania, w granicach wynikających z ogólnych zasad polityki i planu finansowego, ustalonych przez komórkę centralną. Mogą zatem uzyskiwać wyższe wynagrodzenie i osiągać większy prestiż odpowiednio do tego, jak potrafią zwiększyć swoją komórkę i jej rentowność, zamiast oczekiwania na kolejny awans w hierarchi.
Słowa kluczowe: menedżer, struktura komórkowa


(cytat, str. 86 - 89) Struktura komórkowa ma też oczywiście wady. Szef firmy nie ma możliwości sprawowania bezpośredniej kontroli na d bieżącymi operacjami; jego wpływy ograniczają się do decyzji przynoszących skutki w dłuższych okresach. Struktura taka byłaby nieprzydatna dla armii na polu bitwy. Ma jednak cztery ważne zalety:
1. Eliminuje pośrednie szczeble zarządzania. (...) usuwa się te warstwy pośrednie i każda komórka podlega bezpośrednio komórce centralnej. Niektóre komórki są duże, inne zaś małe; nikt nie udaje, że szef małej komórki ma taką samą pozycję i płacę ja szef dużej (...).
2. Ułatwia komunikację poziomą. (...). Zakazy i ograniczenia prawie zawsze działają na niekorzyść korporacji jako całości, chociaż zdecydowanie leżą w partykularnym interesie wydziałowych baronów, którzy budują swoje kariery, stosując politykę zatajania prawdy, uzupełnianą sugerowaniem fałszu.
3. Wyzwala inicjatywę. (...).
4. Zmierza do sukcesów przez zróżnicowanie, a nie przez ujednolicenie. (...). Kiedy następuje radykalna zmiana, w firmie o strukturze komórkowej przynajmniej niektóre komórki szybko ją dostrzegają i potrafią wykorzystać. To one stają się nowymi ośrodkami wzrostu, ich rentowność nadrabia straty spowodowane przez schyłek innych, to one są ważne i podejmują istotne decyzje, wywierające wpływ na przyszłość, a firma przyswaja sobie rewolucję i korzysta z niej, zamiast się jej przeciwstawić i w końcu ponieść klęskę.
Słowa kluczowe: struktura komórkowa


(cytat, str. 86 - 89) Struktura komórkowa ma też oczywiście wady. Szef firmy nie ma możliwości sprawowania bezpośredniej kontroli na d bieżącymi operacjami; jego wpływy ograniczają się do decyzji przynoszących skutki w dłuższych okresach. Struktura taka byłaby nieprzydatna dla armii na polu bitwy. Ma jednak cztery ważne zalety:
1. Eliminuje pośrednie szczeble zarządzania. (...) usuwa się te warstwy pośrednie i każda komórka podlega bezpośrednio komórce centralnej. Niektóre komórki są duże, inne zaś małe; nikt nie udaje, że szef małej komórki ma taką samą pozycję i płacę ja szef dużej (...).
2. Ułatwia komunikację poziomą. (...). Zakazy i ograniczenia prawie zawsze działają na niekorzyść korporacji jako całości, chociaż zdecydowanie leżą w partykularnym interesie wydziałowych baronów, którzy budują swoje kariery, stosując politykę zatajania prawdy, uzupełnianą sugerowaniem fałszu.
3. Wyzwala inicjatywę. (...).
4. Zmierza do sukcesów przez zróżnicowanie, a nie przez ujednolicenie. (...). Kiedy następuje radykalna zmiana, w firmie o strukturze komórkowej przynajmniej niektóre komórki szybko ją dostrzegają i potrafią wykorzystać. To one stają się nowymi ośrodkami wzrostu, ich rentowność nadrabia straty spowodowane przez schyłek innych, to one są ważne i podejmują istotne decyzje, wywierające wpływ na przyszłość, a firma przyswaja sobie rewolucję i korzysta z niej, zamiast się jej przeciwstawić i w końcu ponieść klęskę.
Słowa kluczowe: struktura komórkowa


(cytat, str. 91) Już za późno, żeby to zmienić, ale wyraz "menedżer" - zarządca - jest obraźliwy o poniżający. Kojarzy się z kimś, komu właściciel domu zlecił nadzorowanie prac w czasie swojej nieobecności. "Dyrektor" kojarzy się z zamożnością, nawet "robotnik" ma jakąś bezpretensjonalną godność, natomiast menedżer brzmi ja eufemistyczne określenie najemnika. Nie myśli ani nie tworzy, jest tylko zarządcą.
Słowa kluczowe: menedżer


(cytat, str. 92) Menedżer, w odróżnieniu od administratora, oczywiście nie sprzeciwiałby się tytułowi przywódcy; przywódca grupy, przywódca zespołu, przywódca programu są określeniami całkowicie do przyjęcia. Mogą przerażać administratorów, ale wielu menedżerów chętnie godzi się z pełnieniem funkcji szefa. Jednakże przywództwo, zwłaszcza na najwyższych szczeblach, w coraz większym stopniu się wiąże ze zmianą. Minęły już czasy, kiedy firma mogła przez trzy pokolenia odlewać z zyskiem żeliwne zbiorniki do ubikacji, wanny i pokrywy włazów kanalizacyjnych za pomocą tych samych trzech form. Zmiana stała się głównym przedmiotem troski naczelnego kierownictwa, a plany rozwojowe dostosowuje się do przewidywanych zmian w zamożności społeczeństwa, technice, strukturze popytu, stopie przyrostu naturalnego, zwyczajach, upodobaniach, rozkładzie populacji, podaży energii, produkcji surowców i tak dalej. W miarę jak te czynniki ulegają zmianie, odpowiednio do nich musi się też zmienić działalność firmy; zmiana zaś może przybierać tylko jedną z dwóch form:naśladowczą lub twórczą.
Słowa kluczowe: zmiana, przywódca


(cytat, str. 93) W przywództwie zmiana nie jest działaniem ubocznym; jest jego nieodłączną częścią. Określenie jako "wielkiego przywódcy" człowieka, który pozostawił po sobie wszystko w takim samym stanie, jaki zastał, byłoby wewnętrznie sprzeczne, Przywódca może zmieniać mapę Europy, panujące w danym kraju zwyczaje przy śniadaniu albo strukturę kapitałową korporacji w przemyśle maszynowym; zawsze jednak centralną kategorią w przywództwie jest zmienianie czegoś, a przeprowadzanie zmian, zanim to zrobi ktokolwiek inny, jest twórczością.
Słowa kluczowe: zmiana, przywódca


(cytat, str. 97) Umysł nietwórczy potrafi wykryć błędne odpowiedzi, ale potrzeba umysłu twórczego, aby dostrzec błędne pytania.
Słowa kluczowe: innowacyjność, twórczość, umysł

(cytat, str. 98) Nie było okresu, w którym twórczość nie miałaby znaczenia w przemyśle. Nigdy jednak nie była tak ważna jak dzisiaj. Powód jest bardzo prosty: tempo zmian. Dla przemysłowca, menedżera, istnieją dwa obszary, na których zmiana dominuje nad jego myślami: technika i rynek; to, co można produkować, i to, co ludzie chcą kupić; podaż i popyt.
Słowa kluczowe: twórczość


(cytat, str. 101) Są dwa sposoby szukania nowego pomysłu: wewnątrz i na zewnątrz; spojrzenie na to, co potrafimy robić, albo na to, czego ludzie pragną; na naszą podaż albo na ich popyt. Może się wydawać oczywiste, że dobre wyroby to takie, które wynikają z popytu, że muszą one odpowiadać temu, czego ludzie pragną, a nie temu, co my potrafimy robić. Z pewnością nikt nie założyłby fabryki bez przekonania, że ludzie kupią to, co zamierza produkować. Jednakże to stare, a nie nowe fabryki popadają w herezję podaży. Klasycznym przykładem jest angielski przemysł bawełniany, który niemal doprowadzono do samozniszczenia, rozumując w kategoriach tego, co się wytwarza.
Słowa kluczowe: popyt, podaż


(cytat, str. 102) Jest oczywiste, że jeśli brakuje związku między podażą a popytem, to trzeba zmienić jedno z nich i dostosować do drugiego. Kłopot polega na tym, że zmiana podaży wymaga starannego przemyślenia, wielkich nakładów pracy i poniesienia sporego ryzyka. (...). Dlatego tak atrakcyjna jest koncepcja zmiany popytu, by go dostosować do podaży; znaczna część sektora reklamowego żyje dzięki umiejętnemu sugerowaniu, że właśnie w taki sposób można znaleźć rozwiązanie problemu. Reklama może z pewnością stanowić ogniwo łączące podaż z popytem; być może, potrafi ona ożywić uśpiony popyt, ale nic nie świadczy o tym, żeby potrafiła stworzyć popyt tam, gdzie go nie ma.
Słowa kluczowe: reklama, popyt, podaż


(cytat, str. 103) Być może najcenniejszą ze wszystkich cech twórczego menedżera jest umiejętność znalezienia ukrytego popytu, wymyślenia czegoś, czego ludzie nie mają, lecz co by im się podobało, a co firma mogłaby wytwarzać po cenie, jaką skłonni byliby zapłacić. Badania marketingowe niezbyt są do tego przydatne; ludzie mogą krytycznie oceniać i porównywać to, z czego już korzystali, ale nie potrafią twórczo mówić o rzeczach, których jeszcze nie wymyślono.
Słowa kluczowe: menedżer


(cytat, str. 107) Ogromny powojenny rozwój telewizji, reklamy, projektowania i muzyki popularnej świadczy o tym, jak wiele istnieje oryginalności i twórczości, jeżeli tylko jest na nie zapotrzebowanie i jeżeli istnieją środki, by za nie zapłacić. Przed wojną w dziedzinach tych pracowała maleńka cząstka obecnej liczby osób w niej zatrudnionych; nie jest to wynikiem powstania nowego gatunku ludzi twórczych - po prostu te nowe zawody stworzyły ujście dla twórczych zdolności obecnego pokolenia, przytłumionych i nie wykorzystanych u jego rodziców.
Słowa kluczowe: twórczość


(cytat, str. 112) Mimo znaczenia twórczości w przemyśle, byłoby rzeczą nierozsądną i niebezpieczną przyjmować założenie, że jest to jedyna pożądana cecha albo że idealna firma składa się wyłącznie z ludzi twórczych. Sukcesy dzisiejsze zazwyczaj wynikają z twórczości dnia wczorajszego; funkcjonujące przedsiębiorstwo zawsze będzie potrzebowało sprawnego menedżera, który nie wnosi żadnych twórczych pomysłów, ale który potrafi zapewnić bezkonfliktowy i opłacalny przebieg prac, gdy ktoś inny je obmyśli i zapoczątkuje. Jest to taki rodzaj menedżera, dla którego napisano przeważającą większość książek o zarządzaniu.
Słowa kluczowe: menedżer


(cytat, str. 113 - 118) Grupy twórcze
1. Autorytet samego przywódcy jest niepodważalny i nie kwestionowany. W istocie w skutecznej grupie często mówi się o nim z bezkrytycznym podziwem, graniczącym z czcią, wzbudzającym furię u ludzi z zewnątrz. (...).
2. Wewnątrz trzonu grupy toczy się dialog. (...). Wyróżniającą cechą grupy twórczej jest to, że dochodzi ona do pozytywnego, konstruktywnego i oryginalnego pomysłu. Może to być pomysł niedobry, ale jest pomysłem, a nie jedynie zbiorem pretensji. (...).\
3. Grupy twórcze a wyniki. Grupa twórcza nie pracuje najlepiej, gdy się ją przeniesie do domu wypoczynkowego w miejscowości letniskowej i powie, żeby "coś wymyśliła". (...). Miejsce każdej grupy twórczej znajduje się tam, gdzie się odbywa praca, gdzie mieści się kuźnia i warsztat myśli. (...)
4. Przywódca grupy twórczej musi mieć możliwie dużą samodzielność. Musi on mieć możność wdrażania na własną odpowiedzialność pomysłów grupy. Jeżeli musi je przedkładać komuś innemu, nie zostaną wdrożone z taką samą znajomością rzeczy ani z takim samym przekonaniem i entuzjazmem. Grupa zaś oczywiście chętniej pracuje, jeżeli wie, że to jej przywódca sam będzie wdrażał pomysł, a nie jedynie próbował przekonać do niego kogoś innego.
5. Grupy twórcze muszą się rozwijać albo obumierają. Jeżeli członkowie grupy zaprojektują i wdrożą coś nowego, będą zapewne niezadowoleni z kierowania tym, gdy już się stanie sprawą rutynową. (...). Do utrzymania wysokiego morale potrzeba im ciągłych bodźców w postaci większych zadań i większej odpowiedzialności (...).
6. Jeżeli grupa twórcza utraci swojego przywódcę, staje się wygasłym wulkanem. Jak w przypadku naturalnych wulkanów, nadchodzi czas, kiedy trzeba sobie uświadomić, że grupa już wygasła. Stopniowo staje się jasne, że chociaż nadal jest sprawna, brakuje już w niej ognia. (...).
7. Grupy twórcze same określają swoje zamierzenia. Nie oznacza to, że nie powinno im się stawiać zadań - muszą znać pewne szczegóły dotyczące potrzebnego wyrobu, wielkość przeznaczonych na ten cel środków finansowych, dostępne urządzenia i przewidywaną liczbę zatrudnionych, terminy itp. Jednakże im więcej mają swobody w tych ogólnych ramach, tym prawdopodobniejszy będzie sukces. (...).
Słowa kluczowe: grupa twórcza


(cytat, str. 121) Istota twórczego przywódcy polega na tym, że jest, według sformułowania Koestlera, zarazem jogiem i komisarzem. (...). Jog jest myślicielem. Znajdziemy go zapewne w laboratoriach badawczo-rozwojowych albo w biurze projektowym czy dziale planowania. Jego oryginalne pomysły znajdują się u źródeł wyrobów najlepszych i cieszących się największym powodzeniem. Nie potrafi jednak niczego zorganizować ani niczym pokierować (...). Komisarz zaś jest człowiekiem czynu. Powierzmy mu zabałaganiony wydział, a błyskawicznie doprowadzi go do porządku. spowoduje, że wszyscy będą wykonywali swoje obowiązki, że wydział będzie działał sprawnie i będzie błyskawicznie spełniał jego polecenia. Nigdy nie wpadł na oryginalny pomysł i nie potrafi podawać w wątpliwość założeń, na podstawie których funkcjonuje jego wydział czy cała firma.
Słowa kluczowe: jog


(cytat, str. 125) Czynnikiem organizacyjnym, który najsilniej hamuje pojawienie się współczesnych przedsiębiorców, jest być może istniejąca przepaść między projektowaniem a produkcją i sprzedażą. Istotą przedsiębiorcy, czy twórczego przywódcy, jest zdolność doprowadzenia do fuzji, do syntezy wszystkich tych trzech procesów.
Słowa kluczowe: przedsiębiorca


(cytat, str. 128) "Wizja" to może zbyt pompatyczne określenie czegoś, co można równie dobrze nazwać dobrym pomysłem handlowym. Mieści się w tym zarówno przebłysk świadomości, jak i trwała zasada, której założyciel podporządkuje się przez resztę swojego życia i której mogą się też podporządkować jego następcy.
Słowa kluczowe: wizja


(cytat, str. 133) Banalne, skąpiące akcje oszczędnościowe są jednym z przejawów braku wizji lub niezdolności jej przekazania. Innym są częste wymagania niepotrzebnych "wytycznych" w różnych sprawach; a im wyżej sięgają, tym słabiej jest przekazywany sygnał - jeśli w ogóle jest co,s do przekazania. Dzieje się tak w firmach, w których menedżerowie niższych szczebli podejmują decyzje i działania przyprawiające naczelne kierownictwo o przerażenie (albo unikają ich podejmowania), a wynikające nie z nieudolności, lecz z braku świadomości, o co firmie chodzi.
Słowa kluczowe: wizja


(cytat, str. 137 - 138) W pewnym sensie łatwiej jest być szefem niż menedżerem. Szef musi osiągnąć sukces, uzyskać wyniki, podobnie jak jego menedżer. Szef może jednak podjąć jakie tylko zechce działania mieszczące się w granicach prawa, układów związkowych itp., podczas gdy menedżer ma ponadto przełożonych, których musi namawiać do stworzenia mu warunków umożliwiających osiągnięcie powodzenia. Potrzebne mu są wszystkie pozostałe cechy, a także umiejętność dyplomacji; nie może sobie pozwolić na urażenie przełożonych. Szef nie ma przełożonych; musi być uprzejmy wobec klientów i potencjalnych klientów, ale nie jest ich podwładnym, a jednym z powodów - być może najważniejszym - dla których jest szefem, jest to, że się nie nadaje na podwładnego.
Słowa kluczowe: menedżer, szef


(cytat, str. 139) Trzeba przyznać, że przywódcy zazwyczaj odpłacają swojemu zespołowi równie wielką lojalnością jak ta, którą sami uzyskują. Jednakże przez jakiś dziwny paradoks ci, którzy są ich bliskimi współpracownikami, zawsze czują się trochę niepewnie: poszliby za przywódcą wszędzie, ale zawsze się obawiają, że mógłby ich zastąpić kimś innym. Nie mają mu jednak tego za złe.
Słowa kluczowe: przywódca...
(cytat, str. 141) Jednym z paradoksów dotyczących przywódcy jest to, że nie zdoła on osiągnąć powodzenia ani bez wiary w siebie, ani bez wątpliwości. Jego wiara w siebie jest niezbędna dla morale całej grupy; w ciężkich chwilach jego niezłomna pewność siebie umożliwia jej dalsze działanie. A jednak przywódca wciąż musi kwestionować i podejrzliwie oceniać wszystko, co robi, zwracać uwagę na pierwsze objawy błędu lub niepowodzenia, utrzymywać maksymalną czułość sprzężenia zwrotnego. Obejmuje to również wysłuchiwanie krytycznych uwag podwładnych.
Słowa kluczowe: przywódca


(cytat, str. 145) Na początku Anny Kareniny Tołstoj pisze: "Wszystkie szczęśliwe rodziny są do siebie podobne, każda nieszczęśliwa rodzina jest nieszczęśliwa na swój sposób" Być może jest też prawdą, że wszyscy dobrzy przywódcy są do siebie podobni, podczas gdy każdy zły przywódca jest zły na swój sposób, tak jak jest tylko jeden rodzaj zdrowia, a wiele rozmaitych chorób.
Słowa kluczowe: przywódca


(cytat, str. 146) Kiedy się mówi, że absolutna dyktatura nosi w sobie zarodek samozniszczenia, wtedy w istocie ma się na myśli, że nie nosi ona w sobie zarodka przetrwania.
Słowa kluczowe: dyktatura


(cytat, str. 148) Autorytet + odpowiedzialność = władza
Autorytet - odpowiedzialność = detronizacja
Słowa kluczowe: odpowiedzialność, autorytet


(cytat, str. 153) 1. Największą odpowiedzialność należy brać na siebie.
2. Umiejętności specjalistyczne nie są barykadą służącą do do obrony własnej, lecz barierą na drodze do awansu.
3. Zawsze należy wyszukiwać niepokojące sygnały.
4. Większość czasu należy spędzać wśród najsilniejszej grupy w organizacji.
5. Opozycję należy przeciągać na swoja stronę, a przynajmniej dążyć do jej neutralności; nie należy tworzyć własnej, prywatnej armii do jej zwalczania.
6. Należy pamiętać, że myśl jest wstępem do działania, a nie jego namiastką.
7. Na problemy należy patrzeć przez teleskop, a nie przez mikroskop.
Słowa kluczowe: przywództwo, przywódca


(cytat, str. 161) Dobry przywódca ma własna wizję tego, dokąd i w jaki sposób przedsiębiorstwo powinno zmierzać, a w jego opinii dobry następca to taki, który najprawdopodobniej będzie dążył w tym samym kierunku co on.
Słowa kluczowe: przywódca


(cytat, str. 161) Przywódca ma własną wizję, własne idee, które zapewne nie będą się dokładnie pokrywały z ideami jego poprzednika. Mógł więc zantagonizować odchodzącego przywódcę, czy przynajmniej podawać w wątpliwość jego koncepcje, wysuwać własne i, ogólnie biorąc, wywołać pewne ochłodzenie atmosfery. Potrzeba naprawdę mądrego człowieka, aby zdał sobie sprawę z tego, że taki buntownik może być lepszym następcą niż najbliższy współpracownik.
Słowa kluczowe: przywódca

(cytat, str. 162) W istocie im odchodzący przywódca był potężniejszy, im większe odnosił sukcesy i im bardziej był podziwiany, tym trudniejsza jest sprawa jego następcy. Z reguły nikt ni chce zmian. Wszystko szło tak wspaniale, że każdy chce utrzymać stan dotychczasowy. Przez jakiś okres oczywiście da się go utrzymać. Musi upłynąć nieco czasu, zanim wpływ nowego przywódcy będzie odczuwalny. Podobnie trzeba pewnego czasu, zanim staną się widoczne skutki jego odejścia.
Słowa kluczowe: przywódca


(cytat, str. 164) Wielu menedżerów uważa, lub uczy się na własnej skórze, iż właściwy czas na wprowadzenie zmian jest okres, w którym wszystko na pozór przebiega doskonale.
Słowa kluczowe: menedżer, zmiana


(cytat, str. 172) Cesarz to wyższy etap po twórczym przywódcy; to pozycja, do osiągnięcia której dąży niewielu twórczych przywódców. Cechą wyróżniającą cesarza jest umiejętność zakładania instytucji, tworzenia procedur, komitetów, organizacji i zasad polityki, wprzęgających do wspólnego celu celu najpotężniejszych i najbardziej wpływowych ludzi. Cesarz ma jeszcze jedno ważne zadanie: dobiera ludzi.
Słowa kluczowe: przywódca


(cytat, str. 177) Podstawowym dylematem niższego stanowiska kierowniczego jest to, że można się na nim cieszyć jedynie ograniczonym zaufaniem i życzliwością, a w im większym stopniu spotyka się z takim przyjęciem u podwładnych, w tym mniejszym odczuwa je u przełożonych.
Słowa kluczowe: kierownictwo


(cytat, str. 177 - 178) Cechą charakterystyczną twórczych przywódców jest przy tym to, że odczuwają potrzebę osobistej lojalności raczej wobec podwładnych niż wobec przełożonych. Są lojalni przede wszystkim wobec własnych pomysłów, a w drugiej kolejności wobec tych, którzy w ich przekonaniu pomogą im je zrealizować. Pomysły i ich wykonawcy mają dla nich znacznie większe znaczenie niż przełożeni. Nie są też szczególnie lojalni wobec samej korporacji; uznają ją za swoją w takim zakresie, w jakim pomaga im osiągnąć cele, ale jeśli wymaga od nich, by je odłożyli, by pracowali jako członkowie dużego zespołu, wspólnie dążącego do celów wyznaczonych przez kogoś innego, to zazwyczaj tracą zainteresowanie i cierpliwość.
Słowa kluczowe: przywódca


(cytat, str. 179) Inną, niezbyt miłą cechą twórczego przywódcy jest to, że nie zakłada, iż przełożeni podejmą właściwą decyzję w sprawach, które im przedkłada. Od czasu do czasu podejmuje zatem decyzję na własną rękę. Podejrzewa bowiem, że jeśli zwróci się o nią do przełożonych, to ci podejmą ją błędnie. Czasem też udaje mu się w jakiś sposób nie otrzymać notatki zawierającej instrukcje, którym chce się podporządkować.
Słowa kluczowe: przywódca


(cytat, str. 185) Jeżeli jednak korporacja proponuje jedynie bezpieczną przyszłość przebraną za podniecające wyzwanie, to grozi jej nadmiar kandydatów, których główną troską jest system emerytalny. Zacznie działać prawo Greshama. Gorsze wypiera lepsze w przypadku zarządzania, podobnie jak w przypadku pieniądza. Jeżeli człowiek dostrzega wokoło ludzi mniej zdolnych od siebie, wykonujących mniej więcej taką samą pracę za mniej więcej takie same pieniądze, to zaczyna myśleć, że znajduje się na niewłaściwym miejscu. A gdy zobaczy, że jeden czy dwóch z nich awansuje wyżej od niego, będzie to wiedział z całą pewnością. (...). Prawo Greshama działa szybciej i w sposób bardziej nieodwołalny w wyniku błędnych awansów niż z jakiejkolwiek innej przyczyny. A oczywiście błędne awanse szybko się mnożą: niewłaściwi ludzie utrwalają własny brak kwalifikacji dokonywanymi przez siebie nominacjami i awansami. Ludzie zazwyczaj najwyżej cenią te cechy, którymi sami się odznaczają.
Słowa kluczowe: prawo Greshama


(cytat, str. 189 - 190) W istocie, handel tak bardzo przypomina wojnę, że każda faza historii militarnej znajduje swój odpowiednik w historii wojen handlowych i przemysłowych. Są oczywiście potrzebne pewne transpozycje: terytorium to udział w rynku, anie obszar ziemi; żołnierze wyruszali do boju z szablami i muszkietami, sprzedawcy zaś wyruszają z próbkami, specyfikacjami i rabatami; o zwycięstwie decyduje nie to, która armia utrzyma pole, lecz która firma sprzeda więcej swoich wyrobów. (...). Podobnie jak armie dostosowują swoją broń i taktykę do rozmaitych warunków terenowych, firmy dostosowują swoje wyroby i metody sprzedaży do różnych rynków.
Słowa kluczowe: handel


(cytat, str. 207) Korporacje mają własna wiarę. Większość pracowników, gdyby dotrzeć do ich podstawowych przekonań i przesądów, powiedziałaby, że uważają swoją pracę za pożyteczną i godną w ogólnym znaczeniu; że dzięki pracy w danej korporacji przyczyniają się do poprawy stanu zdrowia, wygody, lub do szczęśliwości bliźnich; że korporacja, ogólnie biorąc, jest raczej siłą dobrą niż szkodliwą dla społeczeństwa. Jednakże bardzo różny jest stopień, w jakim te osobiste uczucia są wykorzystywane jako podstawa religii korporacji.
Słowa kluczowe: korporacja


(cytat, str. 208) W korporacjach, jak gdzie indziej, trzeba się pozbyć heretyków nie dlatego, że mogą się mylić, ale dlatego, że mogą mieć rację.
Słowa kluczowe: polityka, korporacja


(cytat, str. 219) Można by sądzić, że gdy się przyjmuje ludzi, gwarantuje im zatrudnienie, odpowiednie wynagrodzenie i wyraźnie określoną pracę, to od tej chwili będą pracowali przede wszystkim dla dobra zatrudniającej ich korporacji. Być może są i tacy. Jednakże na ogół bezpieczniej jest założyć, że chociaż dobro korporacji będzie dla nich ważnym względem, nie będzie najważniejszym. Przede wszystkim będą lojalni wobec siebie samych, swojej obecnej pozycji i korzyści oraz przyszłej kariery. Jest też bardzo prawdopodobne, że ich cele osobiste będą sprzeczne z celami korporacji.
Słowa kluczowe: pracownik, korporacja


(cytat, str. 221) Z pewnością powinniśmy zakładać, że każdy menedżer troszczy się jedynie o ogólne dobro całej korporacji; twórzmy jednak system tak, by menedżer ponosił karę, jeśli tego nie będzie robił.
Słowa kluczowe: menedżer


(cytat, str. 222) Jedną z pierwszych lekcji dotyczących władzy jest to, że łatwiej ją nadać niż odebrać.
Słowa kluczowe: władza
(cytat, str. 225) Formalnie biorąc, demokracja jest formą rządów, w której w ostatecznej instancji władza należy do rządzonych. Albo czymś w tym rodzaju. Kiedy się chce uściślić definicję, człowiek bardziej zaczyna się plątać, a jeżeli dla wyjaśnienia sprawy powróci do Aten, gdzie się to wszystko zaczęło, to się przekonuje, że system był oparty na ogromnej masie niewolników pozbawionych prawa głosu. Dajmy więc temu spokój. Jednakże w popularnym znaczeniu "demokracja" oznacza coś innego: postawę, instynkt, sposób postępowania, w którym z góry się zasięga zdania ludzi i uwzględnia ich poglądy, życzenia i myśli zanim się podejmie ostateczną decyzję.
Słowa kluczowe: demokracja


(cytat, str. 231) W odwróconym nacjonalizmie korporacji są podejmowane odgórne próby spowodowania, by pracownicy uważali się za członków jednostki społecznej i gospodarczej, jaką jest korporacja, a nie jedynie za ludzi pracujących za określone wynagrodzenie. Zakładowe drużyny piłkarskie, kluby filmowe i kółka dramatyczne, imprezy sportowe i taneczne, transatlantyckie loty czarterowe dla całych rodzin, gazety zakładowe i biuletyny tygodniowe - wszystko to są działania na rzecz państwa (korporacji).
Słowa kluczowe: polityka, korporacja


(cytat, str. 237) Kiedy analizę zarządzania traktuje się jako naukowo banalną i mało wartą, wina leży nie w istocie zarządzania, lecz w samej analizie.
Słowa kluczowe: zarządzanie

Mam nadzieję, że chociaż trochę pomogłem..
Pozdrawiam serdecznie.